Jaaroverzicht 2023 archief.

                                                        Afdeling Drenthe 

JAARVERSLAG 2023

16 januari

Ledenvergadering

Een ledenvergadering in afgeslankte vorm, De Kluis in Dalen zat niet overvol. Naast het bestuur waren enkele leden aanwezig. Afgezien hiervan verliep de hele in een plezierig ontspannen sfeer. Naast het doorwerken van de agenda was er genoeg ruimte om over dagelijkse zaken te praten. Jaap Taal, een nieuw lid overgekomen uit de Randstad, vertelde over zijn carrière bij openbaar vervoer bedrijven en een busfabrikant. Een ander sprak over zijn dagelijkse werk bij de ANWB.

Tussendoor kon ieder zich te goed doen aan de hapjes van Lies.

 

7 februari

ALLES RONDOM HET LADEN VAN Elektrisch-Voertuigen

Regelmatig is op verjaardagen en andere gezellige bijeenkomsten de elektrische auto onderwerp van gesprek. Eén van de eerste zaken die aan de orde komen zijn de actieradius van de auto. Hoe lang houdt de accu het vol op één lading? Hoe lang duurt het snel-laden? Kan ik een aanhanger trekken? Allemaal actuele vragen. Dat er nogal wat haken en ogen aan het laden zitten blijkt uit het vervolg.

Deze avond  in het TT Instituut te Assen is Leander Engelbertink bij ons te gast. Leander is eigenaar van het bedrijf FOM-MOBI, dat staat voor focus op mobiliteit. Hij heeft zich gespecialiseerd in het laden van EV‘s, elektrische voertuigen. Uit zijn betoog blijkt al snel dat het laden van een EV eenvoudig is maar dat je wel aan diverse voorwaarde moet voldoen. Zo is bijvoorbeeld een bij de auto geleverde 230 volt kabel niet geschikt om continu te gebruiken. De stroom die gedurende lange tijd door de kabel gaat is daar te hoog voor, eigenlijk ook te hoog voor de huisinstallatie waarop de auto is aangesloten. Bij gebruik van het 1 fase 230 volt systeem is soms een verbrande omvormer in de kabel, een stekker- of verbindingsdoos in huis het gevolg. Het devies van Leander is dan ook, berg die kabel op, zo ver mogelijk buiten bereik, onder in de kofferbak. Aan de hand van een aantal plaatjes kun je duidelijk zien hoe creatief veel mensen zijn in het laden van een EV. Iemand had een lange verlengkabel via de bomen over de weg naar huis geleid en iemand anders krulde de lange kabel om een lantaarnpaal. Zo moet het dus niet. Het is natuurlijk ook best ingewikkeld om je auto van huis uit te laden wanneer je niet op je eigen grond kunt staan. Vooral momenteel nu het aantal openbare laadpalen nog onvoldoende is.

Eén en ander komt er op neer dat je eigenlijk altijd moet laden met 3 fasen krachtstroom, dus 380 volt. Wanneer thuis geladen wordt moet de huisinstallatie worden uitgebreid. Leander had een uitgebreide sortering materiaal meegenomen om te laten zien. Zijn eigen auto stond in de werkplaats te laden met een mobiel laadapparaat. Een zogenaamde portable Wall-box. Een interessante site is www.ev-database.nl

Laadkabels behoren, net als monteurs die aan een EV werken, gecertificeerd te zijn, NEN- 9140. We onderscheiden de mode 3 en de mode 4 kabel. Mode 3 heeft de lader in de auto en werkt op wisselstroom AC, bij mode 4 bevindt de lader zich buiten de auto en werkt met gelijkstroom, DC. De kwaliteit van de kabel wordt op de kabel aangegeven d.m.v. een code 3G2,5+1×0,5 en 5G6+1×05. De code geeft aan hoe zwaar de kabel te belasten is. Het elektrisch schema van de Wall-Box kan uitgebreid worden ten behoeve van diverse functies. Functies zoals: laadstroom registreren, terug leveren aan huis, uitschakelen van het laden bij te hoog totaalverbruik, laden afstemmen op zonnepanelen en windmolen. Leander ging uitgebreid in op de soorten Wall-Boxen, ook daar is flink sprake van verschil in kwaliteit. Belangrijk bij de keuze van een Wall-Box is dat de box geschikt is voor buitenmontage.

Dat de elektrificatie doorzet wordt steeds duidelijker. Niet alleen het wegverkeer maar ook agrarische bedrijven, bouw en industrie staan aan de vooravond van grote veranderingen. Het aantal aanvragen stijgt maar leveringen blijven nog even uit.

Leander ziet grote mogelijkheden voor  autobranche in de begeleiding en ondersteuning van de aankomende elektrische rijder. Ondersteuning en leveren van faciliteiten voor het thuis laden. Goede en deskundige instructie geven bij aanschaf van de nieuwe EV.

Deze avond was zeer leerzaam. Het werd zo maar later dan 22.00 uur. Toch hadden de meesten wel even tijd om in de werkplaats uitgebreid na te praten bij de auto die daar inmiddels opgeladen was.

Leander bedankt voor jouw interessante presentatie. Wij zijn een heel stuk wijzer geworden van een materie die nieuw is in ons vakgebied.

 

29 april

De techniek achter Formule 1

Hoe spannend een Formule 1 race ook is, de techniek die er achter zit is zeker zo mooi. Winnen hangt af van de kundigheid van de man, maar de overwinning is ook voor een groot deel te danken aan technische perfectie van de auto. ATC-lid Robby Camps is helemaal uit België naar het TT circuit bij Assen gekomen om een prachtige presentatie te geven over de techniek van de F1-auto. Deze lezing sluit naadloos aan op Robby’s presentatie van september 2018.

                        

Constructeurs en ontwerpers van Formule 1 autos hebben met veel zaken rekening te houden. Eén daarvan is de luchtstroming langs, over en onder de wagen. De vormgeving van de wagen heeft grote invloed op de wegligging. Bij de ontwikkeling heeft men vooral gekeken naar de vorm van de vliegtuigvleugel. Bij vliegtuigen gaat om los te komen van de grond. Bij Formule 1-auto’s werkt het andersom, daar wil je méér druk op de grond. Met spoilers vóór en achter zorgt de rijwind voor die neerwaartse druk, in de racerij Downforge genoemd. Een negatief effect bij hoge achterspoilers zijn hinderlijke luchtwervelingen, drags worden die genoemd. Drags zijn hinderlijk voor de wagens die achter iemand anders rijden. Om hier een einde aan te maken is een paar jaar geleden de regelgeving veranderd. De hoge achterspoilers moesten lager. Om toch aan de nodige downforge te komen lukte dat doormiddel van de vorm van de onderzijde. Een aantal luchtkanalen onder de auto, gecombineerd met zeer weinig bodemhoogte zorgen voor een zuigende werking waardoor de auto op het wegdek wordt gedrukt. Wanneer er te weinig vrije ruimte tussen de bodem en het wegdek komt valt de downforge weg.  De auto heeft dan even geen druk meer op het wegdek. Een gevaarlijke situatie. Tegenwoordig behoort een Formule 1 auto uitgerust te zijn met een 10 mm houten slijtplaat tegen de wagenbodem. De dikte van de plaat wordt na iedere race gemeten. Is er te veel slijtage, dan heeft de coureur de regels overschreden.

Een ander aspect van luchtstromingen is fortex. Fortex is een mooie gerichte, draaiende luchtstroom, het wordt benut voor onder andere het koelen van de remmen, de motor en voor alles wat anders te warm zal worden. De beheersing van vormgeving gaat ver, zelfs de doorsnede van de wieldraagarmen is ovaal in plaats van een ronde buis. Dit alles om zo weinig mogelijk drag te veroorzaken.

Naast al die aandacht zijn er ook andere zaken minstens zo belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan de motor, de versnellingsbak, de banden, het remsysteem, de vóór- en achter-wielophanging, zelfs het stuurwiel is bijzonder. Praktisch alle bedieningen zitten op het stuurwiel. Ook hier is alles anders als bij een normale gebruiksauto, alles is afgestemd op de racerij.

Vroeger werd er geracet met 4.2 ltr. V8, maar de motorontwikkeling heeft dermate vorderingen gemaakt dat er nu alleen V6 motoren van 1.6 ltr toegestaan zijn. Om het verbruik in de hand te houden is de beschikbare hoeveelheid brandstof beperkt. De versnellingsbak is eveneens een uitgekiend apparaat. Omwille van een zo gunstig mogelijke gewichtsverdeling kunnen versnellingsbakken los van de motor gemonteerd zijn. Het schakelen gaat door middel van flippers op of bij het stuurwiel.

Voor de wielophanging worden aerodynamische lichtgewicht draagarmen gebruikt. Die draagarmen zijn niet gemaakt van buis met een ronde doorsnede maar de doorsnede is ovaal. In deze vorm veroorzaakt de draagarm minder drag. De remschijven zijn van een carbon mariaal. De schijven worden uitzonderlijk heet en zijn enigszins verschuifbaar op de naaf. Uitzetting en krimp van de schijf heeft zo geen effect op de veel minder hete naaf. Om het zwaartepunt zo laag mogelijk te houden wordt de remklauw aan de onderkant van de remschijf gemonteerd

Banden zijn er meestal in vijf soorten, met kleuren in klassen verdeeld. Het wisselen in de pitstop is een organisatie op zich. Voor de veiligheid heerst in de pit een strakke discipline, onder leiding van de pit-chef. Op gebied van veiligheid in de racerij is in de loop van de jaren veel verbeterd waardoor de overlevingskans een stuk groter is dan vroeger. Toen verongelukte veel vaker een coureur. De wagens van vroeger werden sigaren op wielen genoemd. Het model leek inderdaad veel op een sigaar.

Veel constructies bij de moderne auto vinden hun oorsprong in de racerij. Door andere vormen kunnen auto’s ook downforge krijgen. Het resultaat is dat je met kleine en grote auto’s, veel beter dan vroeger, heel goed snelheden boven de 100 kilometer per uur kunt rijden. Door gebruik te maken van goede windgeleiding op de hoeken van de cabine krijgt een vrachtauto geen vuile spiegels meer. Een spoiler achterop de personenauto zorgt dat de achterkant minder vuil wordt. Remschijven die met splains aan de naaf verbonden zijn zie je nu op vrachtauto’s. double whisbone voorwielophanging werkt ook ideaal bij een personenauto, moderne motortechniek, schijfremmen enz.

Wij hadden een prachtige zaterdagmorgen, afgesloten met een lunch op een toepasselijke locatie                                                                                                                                                Robby namens ATC afdelingen Drenthe, Friesland, Groningen en Zwolle hartelijk dank.

25 mei Livestream

Brandend vraagstuk

Frank van der Laak presenteert een livestream over de veiligheid en onveiligheid van de elektrische auto.

 

25 september

Livestream

Lastige storingen

Een lastige storing zorgt in veel gevallen voor de nodige hoofdbrekens. Achteraf is de oorzaak vaak een kleinigheid, maar weet die maar eens te vinden. In deze livestream laat Iwan Kennis zien hoe je zo’n storing het beste kunt aanpakken.

Iwan nam een Nissan Quasqai, een Audi Q5, een Audi Q7, een Suzuki, een BMW I3 en een Toyota Yaris onderhanden. Hij ging systematisch te werk en kwam op die manier steeds dichter bij de verschillende oorzaken van de storing.

De Nissan ging af en toe in noodloop, uiteindelijk bleek een defecte map sensor hiervan de oorzaak.

Bij de Audi was een magneetklepje van de nokkenas verstelling de oorzaak van misfires op ±Een defecte start/stop-module van de Toyota veroorzaakte daar dat de radio niet meer uit te zetten was.

De Suzuki moest het dien zonder dashboardverlichting. Hier kwam dat doordat waterschade de print heeft vernield.

Het contactslot van de Audi Q7 reageerde niet meer na de montage van een trekhaak. De draadjes van het canbus waren beschadigd.

De BMW was de auto met de meest ernstige storing. Hier was sprake van een gebroken koppel-as tussen de krukas en het hybridedeel.

Allemaal zeer leerzaam waar steeds opnieuw blijkt dat de storing uiteindelijk niet eens zo ingewikkeld is. Storingen die op lossen zijn door systematisch te werk te gaan, gebruik te maken van goede testapparatuur en vooral het hebben van gedegen kennis van moderne systemen.

 

 

28 november Livestream

Ontdek de wereld van het Formule 1 dataverkeer

Een presentatie door Ramon Drost. Ramon is werkzaam bij het Alpine Formule 1 fabrieksteam. Daarnaast heeft Ramon een eigen databedrijf en is actief voor diverse racing en rallyteams waaronder de Dakarrally.

Een Formule 1 auto zit vol sensoren die continu hun informatie doorsturen aan o.a. de fabriek. De fabriek analyseert en zend de daaruit gewonnen adviezen terug naar de teamleiding en naar de coureur.

Een team bestaat uit zo’n 60 technici en nog eens ± 30 niet technische medewerkers.

Een bijzonder boeiend onderwerk wat op diverse punten alleen interessant is voor degene die daar dagelijks mee werkt.

Hartelijk dank aan Ramon Drost